ITR Filing | तुम्हाला आयटीआर-1 फॉर्म कधी भरावा लागेल जाणून घ्या आणि नुकसान टाळा

ITR Filing | आर्थिक वर्ष २०२१-२२ आणि करनिर्धारण वर्ष २०२२-२३ साठी प्राप्तिकर विवरणपत्र (आयटीआर) भरण्यासाठी ३१ जुलै २०२२ निश्चित करण्यात आले आहे. त्यामुळे या वेळी बहुतांश पगारदार वर्गाच्या लोकांनी गेल्या आर्थिक वर्षातील व मूल्यांकन वर्षातील उत्पन्न व खर्चाचे स्कॅनिंग करण्यात मग्न असावे. मात्र, करदात्याने हे लक्षात ठेवले पाहिजे की वेगवेगळ्या प्रकारच्या कमाई करणाऱ्या व्यक्तींना वेगवेगळे आयटीआर फॉर्म लागू होतात.

आयटीआरमध्ये सर्वात सोपा म्हणजे फॉर्म-1 :
आयकर विभागाने जारी केलेल्या विविध आयटीआरमध्ये सर्वात सोपा म्हणजे फॉर्म-1. अनेक वेळा करदात्यांनी योग्य आयटीआर फॉर्म भरण्याची नेमकी पात्रता समजून न घेताच आयटीआर-१ हा प्रमाणित आयटीआर फॉर्म म्हणून दाखल केला जातो. त्यामुळे आयटीआर-१ फॉर्म कोणत्या परिस्थितीत दाखल करता येणार नाही, याची माहिती करदात्यांना मिळणे गरजेचे आहे.

आयटीआर -1 फॉर्म कोण वापरू शकतो :
आयटीआर फाईलिंगसाठी आयटीआर -1 फॉर्म कोण वापरू शकतो? आयटीआर-१ हा साधा कर परतावा फॉर्म असून, ज्याचं एकूण उत्पन्न ५० लाख रुपयांपेक्षा जास्त नाही अशा निवासी करदात्याला तो भरता येईल, असं इन्कम टॅक्स तज्ज्ञांचं म्हणणं आहे. पगार, इतर स्त्रोतांकडून मिळणारे उत्पन्न आणि केवळ एकाच गृह मालमत्तेचा अहवाल देणे. येथे हे लक्षात घेणे आवश्यक आहे की परतावा एखाद्या कंपनीच्या संचालकांना वापरता येत नाही किंवा स्टार्टअपच्या ईएसओपी किंवा कृषी उत्पन्न असलेल्या व्यक्तीसाठी कर पुढे ढकलला जातो. ५० रुपयांपेक्षा जास्त किंवा भांडवली नफा उत्पन्न आहे.

आर्थिक वर्ष 2021-22 किंवा कर निर्धारण वर्ष 2022-23 साठी आयटीआर भरताना कमावती व्यक्ती आयटीआर-1 फॉर्म कधी वापरू शकत नाही हे जाणून घेऊया:

वार्षिक उत्पन्न 50 दशलक्षाहून अधिक :
कमावती व्यक्ती जर पगारदार असेल आणि तिचे इतर उत्पन्न नसेल, पण एकूण वार्षिक उत्पन्न ५० लाखांपेक्षा जास्त असेल, तर अशा करदात्यासाठी आयटीआर-२ हा योग्य फॉर्म आहे.

एकापेक्षा जास्त घर मालमत्तेतून मिळणारं उत्पन्न :
जर एखाद्याच्या मालकीची घराची मालमत्ता असेल तर योग्य आयटीआर फॉर्म आयटीआर -1 आहे. पण एकापेक्षा जास्त घरांच्या प्रॉपर्टी असतील तर आयटीआर-१ कुणीही फाइल करू शकत नाही.

शेतीतून मिळणारे उत्पन्न :
शेतीतून मिळणारे उत्पन्न करपात्र नाही, हे आपल्या सर्वांनाच माहिती आहे. प्राप्तिकर विवरणपत्र भरताना शेतीतून मिळणारे उत्पन्न ५० रुपयांपेक्षा अधिक असल्याचा अहवाल देणे आवश्यक आहे. शेती उत्पन्न करपात्र नसले तरी करआकारणीसाठी स्लॅबचा दर निश्चित करणे केवळ आवश्यक आहे. आणि अशा प्रकरणांमध्ये आयटीआर -1 दाखल केला जाऊ शकत नाही.

अनलिस्टेड कंपनीत इक्विटी गुंतवणूक :
जर पगारदार करदात्याकडे अनलिस्टेड कंपनीची इक्विटी असेल तर अशा परिस्थितीत, कमाई करणाऱ्या व्यक्तीला आयटीआर -1 फॉर्मचा वापर करून आयटीआर दाखल करण्याची परवानगी नाही.

कंपनीचे संचालक झाल्यास :
करदाता एखाद्या कंपनीत संचालक असेल तर अशा परिस्थितीत त्याला आयटीआर-१ फॉर्म वापरता येत नाही.

अधिक टीडीएस पेमेंट :
कलम १९४एन अंतर्गत विहित केलेल्या १ कोटी रुपयांच्या मर्यादेपेक्षा जास्त रक्कम बँक/पोस्ट ऑफिस खात्यात काढल्यावर टीडीएस कापला गेला असेल, तर कमावत्या व्यक्तीला आयटीआर-१ हा फॉर्म वापरता येणार नाही.

शेअर्स, म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदार :
करदाता पगारदार व्यक्ती असेल आणि शेअर्स किंवा म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करत असेल तर आयटीआर-१ दाखल करता येईल. पण एकदा का हे शेअर्स विकले गेले किंवा म्युच्युअल फंडांची परतफेड झाली की, आयटीआर-१ भरता येत नाही. अशा उत्पन्नासाठी योग्य फॉर्म आयटीआर-२ किंवा आयटीआर-३ आहे.

एचयूएफ कुटुंबातील एक सदस्य :
जर एखादा करदाता हिंदू अविभक्त कुटुंबाशी (एचयूएफ) संबंधित असेल तर तो आयटीआर दाखल करण्यासाठी आयटीआर-1 फॉर्मचा वापर करू शकत नाही.

भारताबाहेरील मालमत्ता :
कमावती व्यक्ती आयटीआर-१ चे सर्व निकष पूर्ण करत असेल, पण तिची भारताबाहेरील मालमत्ता असेल तर करदात्याला आयटीआर-१ दाखल करता येत नाही.

फ्रीलान्सिंग मिळकत :
बरेच सॉफ्टवेअर व्यावसायिक आठवड्याच्या शेवटी किंवा मोकळ्या वेळेत फ्रीलान्सर म्हणून काहीतरी करतात. फ्रीलान्सिंगपासून मिळणारे उत्पन्न म्हणजे व्यवसाय किंवा व्यवसायातून मिळणारे उत्पन्न होय. अशा परिस्थितीत आयटीआर-१ कुणीही भरू शकत नाही. अशा लोकांना आयटीआर-४ किंवा आयटीआर-३ दाखल करणे आवश्यक आहे, जसे की प्रकरण असू शकते.

महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: ITR Filing Form 1 process details check here 04 July 2022.