ITR Return | इन्कम टॅक्स रिटर्न भरण्यासाठी योग्य फॉर्म कसा निवडावा? | चूक झाल्यास तुम्हाला नोटीस येऊ शकते

ITR Return | आयटीआर फॉर्म भरण्याची मुदत जवळ येत आहे. तो चुकल्यास दंड भरावा लागू शकतो. अशा परिस्थितीत प्रत्येक करदात्याने मुदतीपूर्वी तो दाखल करावा. मात्र मुदतीपूर्वी रिटर्न भरण्याव्यतिरिक्त सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे योग्य फॉर्म निवडणं. आयटीआरचे सात प्रकार आहेत आणि खालीलपैकी कोणता फॉर्म योग्य आहे हे उत्पन्नाच्या स्त्रोतावर आणि व्यक्ती, एचयूएफ (हिंदू अविभक्त कुटुंब) आणि कंपनी सारख्या करदात्यांच्या श्रेणीवर अवलंबून आहे. खाली सर्व प्रकारच्या आयटीआर फॉर्मची माहिती दिली आहे.

ITR -1 : हा फॉर्म निवासी भारतीयांसाठी आहे ज्यांना
१. पेन्शन किंवा पगारातून,
२. जर तुमच्याकडे एकाच घराच्या मालमत्तेतून उत्पन्न असेल, पण जर तुम्हाला आधीच्या आर्थिक वर्षाचा तोटा पुढे न्यायचा असेल, तर तुम्हीही जाऊ शकता,
३. शेतीतून ५,००० रुपयांपेक्षा कमी उत्पन्न,
४. एकूण उत्पन्न जास्तीत जास्त 50 लाख रुपयांपर्यंत,
५. लॉटरी किंवा घोड्यांच्या शर्यतीसारख्या इतर स्त्रोतांकडून मिळणारे उत्पन्न.

ITR -2 : हा आयटीआर फॉर्म अशा व्यक्ती आणि एचयूएफसाठी आहे ज्यांच्याकडे आहे-
१. 50 लाख रुपयांपेक्षा जास्त उत्पन्न,
२. कॅपिटॉन नफ्यातून मिळणारा महसूल,
३. एकापेक्षा जास्त घरांच्या मालमत्तेतून मिळणारे उत्पन्न,
४. परकीय उत्पन्न / विदेशी मालमत्ता,
५. एखाद्या कंपनीत संचालक व्हा,
६. अनलिस्टेड शेअर्समध्ये गुंतवणूक करावी.
७. शेतीतून मिळणारे उत्पन्न ५ हजार रुपयांपेक्षा अधिक असावे.

ITR -3 : हा फॉर्म वैयक्तिक करदात्यांसाठी आणि एचयूएफसाठी आहे ज्यांच्याकडे आहे-
१. आयटीआर-२ मध्ये समाविष्ट असलेले सर्व उत्पन्न,
२. व्यवसाय किंवा व्यवसायातून मिळणारे उत्पन्न,
३. फर्ममधील भागीदार,
४. व्यवसाय निवृत्तीवेतन 2 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त असेल,
५. पूर्वगामी उत्पन्न ५० लाख रुपयांपेक्षा अधिक असावे.

ITR – 4 : हा फॉर्म वैयक्तिक, एचयूएफ आणि भागीदारी कंपन्यांसाठी आहे जे भारतीय रहिवासी आहेत आणि व्यवसाय किंवा व्यवसायातून उत्पन्न घेतात. याशिवाय ज्या करदात्यांनी आयकर कायदा १९६१ च्या कलम ४४ एडीए, कलम ४ डी आणि कलम ४४ अ ई अंतर्गत प्री-एम्प्टिव्ह उत्पन्नाची निवड केली आहे, त्यांनाही याची निवड करता येईल. मात्र, काही प्रकरणांमध्ये हा फॉर्म निवडला जाऊ शकत नाही-

१. लिमिटेड लायबिलिटी पार्टनरशिप (एलएलपी) हा फॉर्म निवडू शकत नाही.
२. हा फॉर्म निवडण्यासाठी एकूण उत्पन्नाची कमाल मर्यादा ५० लाख रुपये आहे.
३. जर मागील वर्षांतील तोटा पुढे नेला गेला असेल, किंवा देशाबाहेर साइनिंग अधिकारी असतील, परदेशात अनलिस्टेड शेअर्स, मालमत्ता किंवा उत्पन्न, एखाद्या कंपनीत संचालक किंवा अनिवासी भारतीयांमध्ये गुंतवणूक केली गेली असेल, तर आपण हा फॉर्म निवडू शकत नाही.

ITR – 5 :
हा फॉर्म आर्टिफिशियल ज्युडिशियल पर्सन (एजेपी), बिझनेस ट्रस्ट, इस्टेट ऑफ इनसॉल्व्हन्सी, इस्टेट ऑफ डिसीज्ड, असोसिएशन्स ऑफ पर्सन्स (एओपी), बॉडी ऑफ इंडिव्हिज्युअल्स (बीओआय) आणि एलएलपी आणि कंपन्यांसाठी आहे.

ITR – 6 :
हा फॉर्म अशा कंपनीसाठी आहे, त्यामुळे आयकर कायद्याच्या कलम 11 अंतर्गत कोणत्याही सूटचा दावा करत नाही.

ITR – 7 :
प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम १३९ (४ अ), कलम १३९ (४ ब), कलम १३९ (४ सी), कलम १३९ (४डी), कलम १३९ (४ ई) आणि कलम १३९ (४एफ) अन्वये विवरणपत्र भरणाऱ्या व्यक्ती व कंपन्यांनी हा फॉर्म निवडावा.

१. कलम १३९ (४ अ) अन्वये, उत्पन्न हे धर्मादाय किंवा ट्रस्टशी संबंधित मालमत्तेतून होते.
२. कलम १३९ (४ ब) अन्वये एका राजकीय पक्षाला कमाल मर्यादेपेक्षा अधिक स्थूल उत्पन्न देण्यात आले आहे.
३. कलम १३९ (४ सी) अन्वये वैज्ञानिक संशोधन संघटना, रुग्णालये, वैद्यकीय संस्था, विद्यापीठे, निधी, वृत्तसंस्था आणि इतर शैक्षणिक संस्था विवरणपत्रे भरतात.
४. कलम १३९ (४डी) अन्वये विद्यापीठ किंवा महाविद्यालयाने कोणतेही उत्पन्न किंवा तोटा दर्शविण्यासाठी आवश्यक नसलेले विवरणपत्र भरणे आवश्यक आहे.
५. कलम १३९ (४ ई) अन्वये व्यापारी विवरणपत्रे भरतात, ज्यात कोणत्याही प्रकारचे उत्पन्न किंवा तोटा दर्शविण्याची आवश्यकता नसते.
६. १३९ (४एफ) अन्वये गुंतवणूक निधी उत्पन्न किंवा तोटा दाखवण्याची गरज नसलेले रिटर्न्स भरतात.

महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: ITR Return right form selection is must check details 08 July 2022.