Atmanirbhar Bharat Failure | आत्मनिर्भर भारत फक्त मार्केटिंग घोषणा?, देशातील 15% पेक्षा जास्त आयात चीन'मधून होते आहे

Atmanirbhar Bharat Failure | 76 व्या स्वातंत्र्यदिनी आपल्या भाषणात पंतप्रधान मोदींनी देशवासियांना पुढील 25 वर्षात विकसित राष्ट्र निर्माण करण्याची प्रतिज्ञा घेण्यास सांगितले आहे. विकसित राष्ट्र बनण्यासाठी आपल्याला अनेक आघाड्यांवर स्वावलंबी होण्याची गरज आहे. भारत जर वस्तूंच्या आयातीत समतोल राखू शकला, तर मौल्यवान परकीय चलन वाचवण्याबरोबरच देशाची अर्थव्यवस्थाही चांगली होईल. यातून रोजगार निर्मिती होईल, दरडोई उत्पन्न वाढेल, यामुळे विकसित भारताचे स्वप्न साकार करता येईल असं मोदी म्हणाले होते.

भारताची शत्रू क्रमांक एक चीनकडून सर्वाधिक आयात :
चीनमधूनच भारत सर्वाधिक आयात करतो. 2021-22 मध्ये भारताने चीनकडून 7 लाख कोटी रुपयांपेक्षा जास्त आयात केली, जी भारताच्या एकूण आयात बिलाच्या 15 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे. एखाद्या कठोर शेजाऱ्यावर अशा प्रकारचे अवाजवी अवलंबून राहण्याने भारताच्या आर्थिक सुरक्षेलाही धोका आहे. संयुक्त अरब अमिराती (३.३४ लाख कोटी रुपये) दुसऱ्या क्रमांकावर असून अमेरिका (३.२३ लाख कोटी रुपये) तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. भारतात निर्यात करणाऱ्या पाच प्रमुख देशांपैकी मध्य आशियात असे तीन देश आहेत, ज्यातून भारत कच्चे तेल विकत घेतो.

देशाचे एकूण तेल आयात बिल 12 लाख कोटींपेक्षा जास्त :
देशातील कच्चे तेल आणि पेट्रोल उत्पादनांची आयात १२ लाख कोटी रुपयांच्या पुढे गेली आहे. चालू आर्थिक वर्षात हे प्रमाण अधिक असेल. देश जेवढ्या लवकर आपल्या पर्यायांकडे वाटचाल करेल, तेवढी देशाची अर्थव्यवस्था बळकट होईल. यानंतर कन्झ्युमर इलेक्ट्रॉनिक, इलेक्ट्रॉनिक पार्ट, टेलिकॉम इन्स्ट्रुमेंट्स, इलेक्ट्रॉनिक इन्स्ट्रुमेंट्सची आयात 4 लाख कोटींपेक्षा जास्त होईल. त्यापैकी बहुतेक चीन आणि आसियान देशांमधून आले आहेत.

भारतात सोन्याचा व्यापार :
भारताचे सोन्याबद्दलचे आकर्षण सर्वांनाच ठाऊक आहे. देशवासियांच्या या सुवर्ण महिन्यासाठी देश ३.४४ लाख कोटी रुपयांचे परकीय चलन देतो. गेल्या वर्षी 2021-22 मध्ये भारताचे खाद्यतेल आयात बिल 1.41 लाख कोटी रुपये होते.

देशातील तेलबियांचे उत्पादन वाढले तर :
ही रक्कम समजण्यासाठी एक आकडा कामी येईल. गेल्या वर्षी खरीप हंगामात देशातील ७७ लाख शेतकरी कुटुंबांनी एमएसपीवर आपले धान सरकारला विकले, तेव्हा त्याचे एकूण मूल्य १.१८ लाख कोटी रुपये होते. त्याचबरोबर देशाच्या शेतीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या खतांची १.०५ लाख कोटींहून अधिक आयातही देशात होते.

देशाची व्यापार तूट किती :
जेव्हा देशाची आयात देशाच्या निर्यातीपेक्षा जास्त असते, तेव्हा त्याला व्यापार तूट असे म्हणतात. भारतात गेल्या अनेक दशकांपासून व्यापार तूट आहे. २०११-१२ मध्ये देशाचे आयात बिल ४५.७२ लाख कोटी रुपये होते, तर निर्यात ३१.४७ लाख कोटी रुपये होती. भारताची व्यापार तूट १४.२५ लाख कोटी होती. या वर्षी त्यात आणखी वाढ होऊ शकते, असे सध्याच्या परिस्थितीचे सूतोवाच आहे.

वाढत्या व्यापार तुटीचे नुकसान :
व्यापार तूट म्हणजे देश आपली उत्पादने जागतिक बाजारात विकू शकत नाही. व्यापार करण्यासाठी त्याला परकीय चलन भरावे लागते, ज्याचा त्याच्या परकीय चलन साठ्यावर नकारात्मक परिणाम होतो. व्यापार तूट वाढविल्याने देशाच्या परकीय चलन साठ्यावरील दबाव वाढतो.

भारताच्या परकीय चलन साठ्यात कशी वाढ होत आहे :
अशा स्थितीत भारताची व्यापार तूट अनेक दशके आहे, असा प्रश्न निर्माण होतो. पण यानंतरही देशाच्या परकीय चलनाच्या साठ्यात कशी वाढ होत आहे. खरे तर भारताचा परकीय चलनसाठा ‘कमावला’ नाही. भारताचा परकीय चलन साठा ही प्रत्यक्षात परकीय कंपन्यांनी भारतात केलेली गुंतवणूक आहे. शेअर बाजारात केलेल्या परकीय गुंतवणुकीला एफपीआय म्हणतात, तर देशात होणाऱ्या कायमस्वरूपी गुंतवणुकीला एफडीआय (फॉरेन डायरेक्ट इन्व्हेस्टमेंट) असे म्हणतात.

महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: Atmanirbhar Bharat failure 15 country’s import comes from China check details 19 August 2022.