आई-वडिलांमधील सततच्या भांडणाचे मुलांवर काय दुष्परिणाम होतात? - नक्की वाचा

मुंबई, २८ जुलै | प्रत्येक कुटुंबात आणि जवळजवळ प्रत्येक पती-पत्नीमध्ये आयुष्यात विविध प्रकारचे मतभेद असतात. जेव्हा हे शांततेने सोडले जातात तेव्हा ते ठीक आहे. पण हे लहान लहान मतभेद पुढे एक दुसऱ्या बरोबर चकमकी आणि भांडण यात जेव्हा परिवर्तित होते तेव्हा ही गोष्ट लहान मुलांच्या कोवळ्या मनावर एक फारच वाईट आणि नकारात्मक प्रभाव टाकू शकतात.

आजच्या काळात काहीही विचार न करता लहान मुलांसमोर केली जाणारी घरगुती हिंसा ही एक सामान्य घटना आहे. ही एक गंभीर समस्या आहे जी जगभरातील व्यक्तींना प्रभावित करते. घरगुती हिंसाचाराचे साक्षीदार मुले भविष्यात अतिशय त्रासदायक आणि मोठ्या मनोवैज्ञानिक समस्यांना आहारी गेले हे सिद्ध करण्यासाठी पुरेसे पुरावे आहेत. अशा प्रकारचे मातापित्यांकडून हिंसा क्रोध आणि सतत मानसिक संताप सहन करणारी मुले, भविष्यात विचित्र वागतात, समाजात चांगले कार्य करीत नाहीत आणि नंतर त्रासदायक मानसिक ताण घेऊन आपले जीवन जगतात.

पालकांच्या लढाईमुळे मुलांवर कसा परिणाम होतो?

मुलांच्या काही नकारात्मक प्रभाव:

अति आक्रमकता:
पालकांशी लढण्याचे परिणाम विनाशकारी असू शकतात. आई-वडील त्यांच्या पालकांना जेव्हा लहानपणापासून भांडण करताना दिसतात, छोट्या छोट्या गोष्टींवर वादविवाद करताना दिसतात ते पाहून लहान मुलांना असे वाटते कि समस्या सोडवण्याचा हाच एक उपलब्ध मार्ग आहे. त्यामुळे भविष्यात जेव्हा त्यांना समस्या येतात तेव्हा ते सुद्धा अशाप्रकारे त्यांच्या समस्यांचे निराकरण करण्याचा प्रयत्न करतात. भविष्यात हे जेव्हा मोठे होतात आणि त्याचे लग्न होते तेव्हा आपल्या समस्या सोडवण्यासाठी आपल्या साथीदाराबरोबर हेच वर्तन करण्याचा प्रयत्न करतात आणि नवीन जुळलेला संबंधाचा अंत होतो!

भावनिक दुःखः
घरातील मोठे आणि माता पिता यांचे शारीरिकरित्या लढणे त्यांच्या मुलांना भावनिक त्रास देतात. पालकांमधील नियमित भांडण बघितल्या मुळे मुलांमध्ये नकारात्मक भावना निर्माण होतात, त्यांच्यामध्ये असुरक्षितता येते. या असुरक्षिततेमुळे, मुलांना सतत चिंता आणि पावसात ग्रस्त रहाणे, दडपशाही सारख्या अनेक मानसिक समस्यांकडून त्रास होऊ शकतो.

आरोग्य समस्याः
आपल्या पालकांना नियमितपणे लढताना पाहून लहान मुलांच्या मनात चिंता, निराशा आणि असहाय्यतेची भावना मनात दाटू शकते, परिणामी, असे मुले, अगदी कमी खाणे किंवा जास्त खाणे, किंवा खाणे थांबवू शकतात. घरातील बेताल वातावरणामुळे मुलांना सतत डोकेदुखी / पोटदुखीचा मानसिक अशांती इत्यादीचा त्रास होऊ शकतो. त्यांना रात्री झोपण्यास त्रास होतो, या सर्व मुलांना वजन कमी होऊ शकते किंवा काही बाबतीत अनियंत्रित खानपान केल्याने वजन वाढते. अशा प्रकारच्या मुलांना मानसिक आरोग्यविषयक समस्या किंवा वर्तनासंबंधी समस्या देखील असू शकतात. यांचे वेळेवर निराकरण न झाल्यास या समस्या भविष्यात फारच त्रासदायक ठरतात.

संबंधांमध्ये अयशस्वी:
जीवन कसे जगावे या संदर्भात मुले आपल्या पालकांकडून जवळजवळ सर्व काही शिकतात. त्यांचे पालक नेहमीच लढत असतांना मुले ही तेच शिकत राहतात. परिणामी, भांडणाऱ्या प्रौढांप्रमाणे त्यांच्या भागीदार / पती / पत्नीशी त्यांचे संबंध विकसित होत नाही. त्यापैकी काही मुले तर आपल्या संबंधितांना दुखापत होण्याच्या भीतीपोटी जवळचे संबंध जुळण्यास टाळतात.

कमी आत्मविश्वास:
लाज वाटणे, विनाकारण अपराध बोध, अपराधीपणा, सदैव अपर्याप्तता जाणवणे, असहाय्यपणा आणि लाज यांचे मिश्रित भाव मुलाच्या मानसिक आरोग्यावर अतिशय वाईट परिणाम करू शकतात. परिणामी, मुलाचे आत्म-सम्मान नष्ट होते आणि भविष्यात वैयक्तिक व्यावसायिक पातळीवर तो अयशस्वी होतो.

अभ्यासांवर लक्ष केंद्रित करण्यात अक्षम:
पालकांमधील सतत संघर्ष पाहता पाहता ही गोष्ट त्यांच्या मनात सतत जागृत राहते. तो आपल्या माता पिता च्या समस्या आणि त्यांचे भांडण त्यांनी वापरलेले शब्द इत्यादीच्या बाबतीतच विचार करीत राहतो आणि या कारणाने हुशार असून सुद्धा त्याच्या अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करण्यास असमर्थ असतो.

मुलांसमोर कसे वागावे:
१. मुलांसाठी त्यांचे माता-पिता त्याचे सर्वकाही आहे. लहान मुलांचे आयुष्य त्यांच्या भोवती फिरते. म्हणूनच पालकांसाठी दोघेही तितकेच महत्वाचे आहेत. जेव्हा पालक भांडण करत असताना मुलांना कोणा एकाचा पक्ष घेण्यास सांगितले जाते तेव्हा त्यांची बालबुद्धी निर्णय करू शकत नाही आणि ते भावनात्मक दृष्टीने विभाजित होतात. भांडण होण्याची स्थिती निर्माण होत असल्यास प्रयत्न करून आपल्या मुलाला आपल्या वादविवादांपासून वेगळे ठेवा.

२. आपल्या मुलांसमोर जोडीदाराशी वादविवाद केल्यानंतर, त्यांना आश्वासन द्या की ते दुसऱ्यांवर, किंवा त्यांच्या मुलावर आपल्या भांडणाचे दोषारोप करणार नाही. पालकांना कधीकधी एकमेकांशी असहमती होत असते हे त्यांना समजून घ्यावं लागेल.

३. आपल्या मुलाला समजावून सांगा की तुमची राग ही एक त्यावेळेस केलेली चूक होती आणि तुम्ही जे रागाच्याभरात बोललात ते त्या शब्दात तुम्हाला बोलायचे नव्हते. मुलांसमोर चुकीचा स्वीकार करणे त्याला चांगली गोष्ट शिकण्यासारखे असते.

४. आपल्या मुलांच्या समोर केलेल्या शाब्दिक खडाजंगी मध्ये घरातील इतर मोठ्या व्यक्ती किंवा आपल्या पती / पत्नीच्या एखाद्या विशिष्ट व्यक्तीबद्दल वाईट गोष्टी बोलणे टाळा. लहान मुले तुम्ही केलेले भांडण विसरून जातील पण तुम्ही वापरलेले शब्द विसरत नाही. इतर लोकांबद्दल काढलेले वाईट शब्द लहान मुलाच्या मनात कोरले जातात.

महत्वाचं: तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि अशा प्रकारचे लेख/बातमी भविष्यात वाचण्यास आवडतील तर कृपया महाराष्ट्रनामाला न विसरता ‘फॉलो (Follow) ‘ करा. तुमच्या आवडी प्रमाणे विषय घेऊन लेख/बातमी लिहिणे आमच्या टीमला देखील खूप आवडेल आणि तुमची वाचनाची गोडी देखील त्यामुळे वाढेल. त्यामुळे आम्हाला नक्की फॉलो करा. महाराष्ट्रनामा नेहमीच वाचकाच्या पसंतीचे आणि निरनिराळ्या पण महत्वाच्या विषयांवरील लेख प्रसिद्ध करण्यास वचनबद्ध आहे. जर तुम्हाला आमचा हा लेख आवडला असेल तर तुमच्या मित्र मंडळीपर्यंत WhatsApp किंवा Facebook च्या माध्यमातून नक्की शेअर करा. तसेच अयोग्यविषयक प्रकाशित / प्रसारित केलेली बातमी /लेख केवळ आपल्या माहितीसाठी असतो. कृपया त्यांच्याशी संबंधित कोणत्याही वापरापूर्वी एखाद्या तज्ञाचा सल्ला घ्या.

News Title: Clashes between parents impact on children’s news updates.