Environmental Performance Index | लज्जास्पद! पर्यावरण निर्देशांकात भारत 180 देशांमध्ये सर्वात खालच्या क्रमांकावर

Environmental Performance Index | हरितगृह वायूंचे उत्सर्जन कमी करण्याच्या बाबतीत भारत आणि चीनची कामगिरी अत्यंत खराब आहे. अमेरिकेच्या एका संस्थेने पर्यावरणविषयक कामगिरीच्या आधारे १८० देशांची यादी तयार केली असून, त्यात भारत सर्वात खालच्या क्रमांकावर आहे. येल सेंटर फॉर एन्व्हायर्नमेंटल लॉ अँड पॉलिसी आणि कोलंबिया युनिव्हर्सिटीच्या सेंटर फॉर इंटरनॅशनल अर्थ सायन्स इन्फॉर्मेशन नेटवर्कने नुकत्याच प्रकाशित केलेल्या एन्व्हायर्नमेंटल परफॉर्मन्स इंडेक्स (ईपीआय) २०२२ मध्ये डेन्मार्क अव्वल स्थानावर आहे.

डेन्मार्कनंतर यूके आणि फिनलंडचा क्रमांक लागतो. अलिकडच्या काही वर्षांत डेन्मार्क, ब्रिटन आणि फिनलंड या देशांना हरितगृह वायू उत्सर्जन कपातीत अव्वल स्थान देण्यात आले आहे. या अहवालानुसार, धोकादायक हवेच्या गुणवत्तेची अत्यंत धोकादायक पातळी आणि ग्रीन हाऊस वायूंचे वेगाने वाढणारे उत्सर्जन यामुळे भारत प्रथमच या यादीत सर्वात खालच्या क्रमांकावर आहे.

अमेरिकेतही परिस्थिती चांगली नाही :
EPI तयार करताना, 40 कार्यप्रदर्शन निर्देशक वापरले गेले आहेत, जे 11 श्रेणींमध्ये विभागलेले आहेत. हे संकेतक दाखवतात की पर्यावरणासाठी निश्चित केलेल्या धोरणात्मक उद्दिष्टांपासून देश किती दूर आहे. या आधारावर, या निर्देशांकातील हवामान बदल कामगिरी, पर्यावरणीय आरोग्य आणि इकोसिस्टमची चैतन्य या आधारावर 180 देशांची क्रमवारी निश्चित केली जाते. ताज्या निर्देशांकात 180 देशांपैकी भारताला सर्वात कमी 18.9 गुण मिळाले आहेत. म्यानमार (19.4), व्हिएतनाम (20.1), बांगलादेश (23.1) आणि पाकिस्तान (24.6) हे देखील पर्यावरण धोरण उद्दिष्टे साध्य करण्याच्या बाबतीत खराब कामगिरी करणाऱ्या देशांमध्ये आहेत.

पर्यावरणीय स्थिरतेपेक्षा आर्थिक वाढीला अधिक महत्त्व :
खराब रँकिंग सूचित करते की या देशांनी पर्यावरणीय स्थिरतेपेक्षा आर्थिक वाढीला अधिक महत्त्व दिले आहे. या निर्देशांकात चीन 28.4 गुण मिळवून 161 व्या क्रमांकावर आहे. पश्चिमेकडील 22 सर्वात श्रीमंत लोकशाही देशांमध्ये अमेरिका 22 व्या क्रमांकावर आहे, तर संपूर्ण यादीत 42 व्या क्रमांकावर आहे. EPI अहवालानुसार, ट्रम्प प्रशासनाच्या काळात पर्यावरण रक्षणाकडे दुर्लक्ष झाल्यामुळे अमेरिकेचे मानांकन खाली आले आहे. या यादीत रशिया ११२व्या स्थानावर आहे.

२०५० चे अंदाज काय आहेत :
२०५० पर्यंत चीन हा जगातील सर्वाधिक हरितगृह वायूंचा उत्पादक देश असेल, तर भारत याबाबतीत दुसऱ्या क्रमांकावर असेल, असा अंदाज या अहवालात व्यक्त करण्यात आला आहे. भविष्यातील परिस्थिती अंदाजात चिंताजनक दिसत असली तरी प्रदूषण कमी करण्याचे आश्वासन या देशांनी नुकतेच दिले आहे.

मोजकेच देशच हरितगृह वायू तटस्थतेच्या स्थानावर :
डेन्मार्क आणि ब्रिटनसारखे काही मोजकेच देश आहेत जे २०५० पर्यंत हरितगृह वायू तटस्थतेच्या स्थानावर पोहोचू शकतात, तर चीन, भारत आणि रशियासारखे महत्त्वाचे देश उलट दिशेने वाटचाल करत आहेत, असे या अहवालात म्हटले आहे. म्हणजेच येथे हरितगृह वायूंचे उत्सर्जन वाढत आहे. ईपीआयच्या अंदाजानुसार, हरितगृह वायू उत्सर्जनाचा सध्याचा कल असाच कायम राहिला तर ५० टक्क्यांहून अधिक हिस्सा चीन, भारत, अमेरिका आणि रशिया या केवळ चार देशांतून येईल.

महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: Environmental Performance Index India at bottom in 180 countries check details 07 June 2022.