Income Tax Return | होय! पगारात HRA मिळत नसेल तरी घर भाड्यावरील टॅक्स सवलतीचा दावा करा, स्टेप बाय स्टेप

Income Tax Return | प्राप्तिकर विवरणपत्र भरणाऱ्या बहुतांश पगारदारांसाठी घरभाडे भत्त्यावरील (HRA) करसवलत हा मोठा दिलासा आहे. अनेकदा त्यांना मिळणारी ही सर्वात मोठी करसवलत असते. पण जे नोकरदार नाहीत किंवा ज्यांच्याकडे पगारात एचआरएची रक्कम समाविष्ट नाही, त्यांनाही घरभाड्यावर करसवलत मिळू शकते का? या प्रश्नाचे उत्तर होय असे आहे.

असे लोक करसवलतीचा दावाही करू शकतात, पण त्याचे नियम आणि करसवलतीची मर्यादा थोडी वेगळी आहे. अशा परिस्थितीत एचआरएचा लाभ घेणाऱ्यांना देण्यात येणाऱ्या सवलतीपेक्षा करसवलत कमी असू शकते. पण तरीही कोणताही फायदा न मिळण्यापेक्षा ते चांगलं आहे. ज्या लोकांना एचआरए मिळत नाही ते या टॅक्स सवलतीचा लाभ कसा घेऊ शकतात हे आपण पुढे जाणून घेऊ. पण आधी एचआरए घेणाऱ्यांना हा फायदा कसा मिळतो हे समजून घेऊया.

HRA वर टॅक्स सवलत कशी मिळेल
संघटित क्षेत्रातील बहुतेक नियोक्ता त्यांच्या कर्मचाऱ्यांना घरभाडे भत्ता (HRA) देतात, जो त्यांच्या पगाराचा किंवा कॉस्ट टू कंपनी (CTC) चा भाग आहे. प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 10 (13A) अन्वये ही रक्कम करमुक्त आहे. पण त्यासाठी काही अटी ही लागू होतात, ज्याअंतर्गत एचआरएवर करसवलत समान रकमेवर मिळते, जी तीनपैकी सर्वात कमी आहे:

1. मूळ वेतनाच्या 50 टक्के (नॉन-मेट्रो शहरात राहत असाल तर 40 टक्के) + महागाई भत्ता.
2. एचआरए म्हणून मिळालेली प्रत्यक्ष रक्कम
3. प्रत्यक्ष भरलेल्या भाड्यातून आपल्या मूळ वेतन+ महागाई भत्त्याच्या 10 टक्के रक्कम वजा केल्यानंतर शिल्लक राहिलेली रक्कम.

ज्यांना एचआरए मिळत नाही त्यांनी काय करावे?
वर आम्ही एचआरए प्राप्तकर्त्यांसाठी टॅक्सची गणना करण्याचे सूत्र स्पष्ट केले. परंतु जर आपला नियोक्ता एचआरए देत नसेल किंवा आपण स्वयंरोजगार करत असाल तर काय करावे? किंबहुना अशा करदात्यांना दिलासा देण्याचे काम प्राप्तिकर कायद्याचे कलम 80GG करते. असे लोक आयकर विवरणपत्र भरताना कलम 80GG अंतर्गत कर वजावटीचा लाभ घेऊ शकतात.

कलम 80GG म्हणजे काय?
प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 80GG मुळे आपण आपल्या घराच्या भाड्यापोटी भरलेल्या रकमेवर करसवलत मिळवू शकता. या कलमांतर्गत कर सवलत खाली नमूद केलेल्या कमीत कमी रकमेवर मिळेल:

* 5,000 रुपये प्रति महिना (60,000 रुपये प्रतिवर्ष)
* आपल्या एकूण उत्पन्नाच्या 25 टक्के
* किंवा प्रत्यक्ष भरलेल्या भाड्यातून आपल्या एकूण उत्पन्नाच्या 10 टक्के रक्कम वजा करून शिल्लक राहिलेली रक्कम.

परंतु जर तुमचा जोडीदार, अल्पवयीन मुले किंवा हिंदू अविभक्त कुटुंबाकडे (HUF) असे घर असेल जिथे आपण सहसा राहता किंवा व्यवसाय करता तर आपल्याला या सवलतीचा लाभ मिळू शकणार नाही. याशिवाय एचआरएच्या बाबतीत ही करसवलत केवळ जुन्या कर प्रणालीअंतर्गत च मिळते. नव्या करप्रणालीत ही सुविधा उपलब्ध नाही.

कलम 80GG अंतर्गत कर सवलतीचा दावा कसा करावा
प्राप्तिकर विवरणपत्र भरताना कलम 80GG अंतर्गत घरभाड्यावर करसवलतीचा दावा करू शकता. यासाठी तुम्हाला भाडे करार किंवा भाड्याची पावती यासारखे पुरावे देण्याची गरज नाही, परंतु नंतर प्राप्तिकर विभागाकडून चौकशी केली असता ही कागदपत्रे द्यावी लागू शकतात. त्यामुळे त्यांना सुरक्षित ठेवणे आपल्यासाठी चांगले ठरेल.

या सवलतीचा दावा करण्यासाठी, आपल्याला आपल्या आयटीआर फॉर्ममध्ये सर्व तपशील प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे, तसेच एक स्वतंत्र फॉर्म 10 बीए भरावा लागेल, ज्यात आपल्या भाडे करार आणि व्यवहारांबद्दल काही महत्वाची माहिती विचारली जाईल. फॉर्म 10 बीएमध्ये तुम्हाला तुमचे नाव, पॅन किंवा आधार क्रमांक, राहण्याचा पत्ता, भाड्याचा कालावधी आणि घरमालकाचे नाव, पॅन नंबर आणि पूर्ण पत्ता द्यावा लागेल.

पती-पत्नी किंवा मुलांना दिलेजाणारे भाडे या कलमांतर्गत करमुक्त नसले तरी आपण आपल्या पालकांना भाडे देऊन करसवलतीचा दावा करू शकता. तसे केल्यास आपण भरलेले भाडे पालकांच्या प्राप्तिकर विवरणपत्रात उत्पन्न म्हणून दाखवावे, जेणेकरून दीर्घकाळ त्रास होणार नाही.

News Title : Income Tax Return HRA Claim Benefits check details 10 July 2024.

Disclaimer: म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.