मुंबईतील नद्यांच्या अवस्थेवर रिव्हर अँथम | आता नागपूरच्या नद्यांचं वास्तव वाचा

नागपूर, 01 नोव्हेंबर | नवाब मलिक यांनी केलेल्या आरोपांवरून टीका करताना अमृता फडणवीस म्हणाल्या होत्या, “मी राजकारणी नाही, समाजसेविका आहे. जेव्हा आम्ही मुंबईला आलो तेव्हा रिव्हर मार्च ही मोहीम चालवणाऱ्यांनी माझ्याशी संपर्क साधला. सचिन गुप्ता आणि जयदीप राणा यांना आऊटसोअर्स करण्यात आलं. हे दिग्दर्शक आणि अशिस्टंट होते. या दोघांनी याआधी सदगुरु यांच्यासाठी गाणं तयार केलं होतं. त्या गाण्यासाठी कोणीही पैसा घेतलेला नाही. मनात आलं असतं तर शाहरुख, सलमानलाही घेतलं असतं,” रोखठोक प्रत्युत्तर अमृता फडणवीस यांनी मलिक यांना (Amruta Fadnavis) दिलं होतं.

Amruta Fadnavis. The question arose as to why Amrita Fadnavis neglected the main rivers in Nagpur or did not see social services there. However, after a thorough investigation, it has come to light that the pollution of the rivers in Nagpur and the salt that has to be done due to it has gone to the homes of crores of people :

माझा संपर्क रॅली फॉर रिव्हर्स ही मोहीम राबवणारे सदगुरु यांच्याशी झाला. सदगुरु यांच्या मोठ्या कार्यक्रमात मी सहभागी झाले होते. तेथे मी एक वक्ता होते. त्यानंतर सदगुरु यांच्यासोबत सचिन गुप्ता आणि जयदीप राणा यांना आऊटसोअर्स करण्यात आलं. हे दिग्दर्शक आणि अशिष्टंट होते. या दोघांनी सदगुरु यांच्यासाठी गाणं तयार केलं. या गाण्यावर सर्व बॉलिवूडने गाणं म्हटलं. हे गाणं रिव्हर्र मार्चवाल्यांना आवडलं. याच दोघांना नंतर रिव्हर मार्चने आऊटसोअर्स केलं सचिन गुप्ता यांनी दिग्दर्शन केलं तर रॅली फॉर रिव्हर मार्चवाल्यांनी सर्व रेकॉर्डिंग फ्रीमध्ये ठेवलं. कोणीही या गाण्यासाठी पैसा घेतला नाही. मी मुंबईतील नद्यांनाही भेट दिली आणि प्रदूषणाची स्थिती पाहून मला रडू कोसळलं असं देखील त्या म्हणाल्या. या गाण्यात शाहरुख, सलमान यांना आणलं असतं पण यामध्ये कोळी बांधव,डेबवाले आहेत. मला तसेच रिव्हर मार्चच्या लोकांमध्ये राजकीय महत्वाकांक्षा नाही, असे स्पष्टीकरण अमृता फडणवीस यांनी दिले होते.

मात्र दुसऱ्या बाजूला अमृता फडणवीस यांचं नागपूरमधील मुख्य नद्यांकडे दुर्लक्ष का झालं किंवा त्यांना तिकडे समाजसेवा दिसली नाही का असा प्रश्न उपस्थित होऊ लागला होता. मात्र आम्ही केलेल्या सखोल चौकशीनंतर नागपूरमधील नद्यांचं प्रदूषण आणि त्यामुळे करावा लागणारा खार करोडोच्या घरात गेला आहे असं वास्तव समोर आलं आहे.

मुंबईतील नद्यांवरून रडू आलं, पण नागपूरमधील नद्यांचं वास्तव पहा:
प्रदूषणाने नागपूरमधील नद्यांवर हजारो कोटीचे प्रकल्प राबविण्याची वेळ आली आहे. दिवसेंदिवस नागपूरची ओळख असलेल्या नाग आणि पिली नद्यांमध्ये सांडपाण्याच्या पाण्याचा अवैध विसर्ग प्रचंड वाढत आहे. परिणामी नद्यांची अवस्था अत्यंत बिकट झाली असून प्रदूषणाने देखील उच्चांक गाठला आहे. या गंभीर विषयाला अनुसरून 2011 मध्ये महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने (MPCB) केलेल्या अभ्यासात दोन नद्यांमध्ये रिकामे होणारे 107 प्रदूषित प्रवाह ओळखले होते. मात्र आता तीच संख्या तब्बल १२७ वर पोहोचली आहे, अशी पुष्टी नागपूर महापालिकेच्या नदी आणि तलाव पुनरुज्जीवन विभागातील एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने दिली होती.

नागपूर शहरातून निर्माण होणाऱ्या 525MLD सांडपाण्याच्या पाण्याचा मोठा भाग पिली, नाग आणि पोरा या तीन नद्यांमध्ये सोडला जातो. नागपूर महानगरपालिकेच्या अभ्यासानुसार, पिली आणि नाग नद्यांमध्ये सुमारे 360 एमएलडी सांडपाणी वाहून जाते. या नद्यांमध्ये प्रदूषित पाणी सोडण्यासाठी एनएमसी पिली आणि नाग नद्यांच्या बाजूने 610 किमी पाइपलाइन टाकेल, असं पालिका अधिकारी म्हणाले होते आणि 2,117.56 कोटी रुपयांच्या नाग नदी प्रदूषण निवारण प्रकल्पाचा हा भाग आहे असं देखील सांगितलं होतं.

राष्ट्रीय नदी संवर्धन योजनेअंतर्गत मंजूर झालेला हा प्रकल्प राष्ट्रीय नदी संवर्धन संचालनालयामार्फत राबविण्यात येणार आहे. यामुळे नाग नदी आणि तिच्या उपनद्यांमध्ये वाहणाऱ्या प्रक्रिया न केलेले सांडपाणी, घनकचरा आणि इतर अशुद्धता यांच्या दृष्टीने प्रदूषण पातळी कमी होईल. या आघाडीवरील काम केंद्रीय वित्त सचिवांच्या अध्यक्षतेखालील खर्च वित्त समितीच्या मंजुरीच्या प्रतीक्षेत होता आणि केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या निर्णयानंतर अधिसूचना जारी केली जाईल, असं पालिका अधिकारी माहिती देताना म्हणाले होते.

सदर प्रकल्प व्यवस्थापन सल्लागार नेमण्याची प्रक्रिया दोन महिन्यांत पूर्ण केली जाईल,” असे देखील पालिका अधिकाऱ्यांनी म्हटले होते. त्यानंतर दुसरा टप्पा नाग रिव्हरफ्रंट विकसित करण्याचा असेल जी शहराची ओळख आहे.

प्रदूषण निर्मूलन प्रकल्पांतर्गत 102MLD ​​सांडपाणी प्रक्रिया करण्याचे महापालिकेचे उद्दिष्ट आहे. सुमारे 90MLD पाण्यावर प्रक्रिया करण्यासाठी सांडपाणी प्रक्रिया प्रकल्प बसवण्यासोबतच, नागपूर महानगरपालिका पिली नदीवरील मानकापूर घाटावर आणि नाग नदीवरील मोक्षधाम घाटावर आधीपासून स्थापित केलेल्या दोन मिनी STP चे पुनर्वसनही देखील करणार आहे.

पहिला प्रकल्प पूर्ण झाल्यावर, नाग नदीचा बारमाही प्रवाह सुनिश्चित करण्यासाठी NMC 85 ते 90MLD प्रक्रिया केलेले सांडपाणी नाग नदीत सोडेल. दोन्ही नद्यांच्या काठावर विविध ठिकाणी सहा एसटीपी उभारण्यात येणार आहेत.

नागपूर अधिकाऱ्याने त्यावेळी निदर्शनास आणून दिले की नागरी संस्थेने प्रदूषण कमी करण्याच्या प्रकल्पांतर्गत तीनही नद्यांचा समावेश केला आहे, ज्याची किंमत सुमारे 4,000 कोटी रुपये आहे. जपान इंटरनॅशनल कोऑपरेशन एजन्सीने (JICA) एवढी मोठी रक्कम देण्यास नकार दिला. त्यामुळे महापालिकेने पोरा नदी प्रकल्पातून वगळली होती. आता पोरा नदीतील प्रदूषित पाण्यावर प्रक्रिया करण्याची जबाबदारी नागपूर महापालिकेची असेल.

केंद्र आणि राज्य सरकार 60% आणि 25% वाटा घेऊन JICA कर्जाची परतफेड करतील, तर नागपूर महापालिका 15% निधी जमा करेल, असेही अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे. प्रदूषण निर्मूलन प्रकल्प पूर्ण झाल्यानंतरच महापालिका नाग नदीवरील रिव्हरफ्रंट विकास प्रकल्प हाती घेईल, असे अधिकाऱ्याने सांगितले. दुसऱ्या प्रकल्पात नाग नदीच्या दोन्ही बाजूला १५ मीटर लँडस्केपिंगचा समावेश असेल.

एका दृष्टीक्षेपात :
* प्रकल्पाची किंमत | 2117 रु (Read Press Release Here)
* केंद्र, राज्य आणि NMC चा वाटा 60%, 25% आणि 15% आहे
* मुख्य (बाहेर पडणे) गटार किंवा इंटरसेप्टर | 60 किमी
* दुय्यम आणि तृतीय गट | ५५० किमी
* नाग आणि पिली नद्यांमधील सांडपाण्याचे सर्व इनलेट टॅप केले जातील
* दोन्ही नद्यांच्या शेजारी पाईपलाईन टाकल्या जातील
* काही इनलेटमधील सांडपाणी एसटीपीमध्ये प्रक्रिया केली जाईल आणि दोन नद्यांमध्ये वाहून जाणारे पाणी प्रक्रिया केली जाईल.

महत्वाचं: तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि अशा प्रकारचे लेख/बातमी भविष्यात वाचण्यास आवडतील तर कृपया खालील ‘फॉलो (Follow) ‘ बटणवर न विसरता क्लिक करून महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा आणि बातमी नक्की शेअर करा. आरोग्य विषयक लेखात दिलेला सल्ला ही केवळ सामान्य माहिती आहे. हे तज्ञांचे मत नाही. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचे मत नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: Amruta Fadnavis press conference on river anthem funding Jaydeep Rana.